Nếu bạn đang ở giai đoạn bắt đầu làm quen với tài chính – đầu tư, thì việc tìm một kênh an toàn, dễ hiểu và không quá phức tạp là rất quan trọng. Và quỹ mở chính là một trong những lựa chọn phù hợp nhất cho người mới. Vậy quỹ mở là gì? Hình thức đầu tư này hoạt động như thế nào, có lợi ích gì và liệu có phù hợp với bạn?
Trong bài viết này, Ví Thông Thái sẽ giúp bạn hiểu rõ về quỹ mở – từ khái niệm, cách thức hoạt động đến hướng dẫn bắt đầu đầu tư chỉ với vài trăm ngàn đồng.
1. Quỹ mở là gì?
Quỹ mở là một hình thức đầu tư gián tiếp, trong đó nhiều nhà đầu tư góp tiền vào một “quỹ chung”. Quỹ này sẽ được quản lý bởi các chuyên gia tài chính chuyên nghiệp, và họ sẽ thay bạn phân bổ tiền vào các tài sản như:
- Cổ phiếu
- Trái phiếu
- Tiền gửi ngân hàng
- Hoặc kết hợp nhiều loại tài sản khác nhau
Khi bạn đầu tư vào quỹ mở, bạn không trực tiếp chọn cổ phiếu hay trái phiếu cụ thể. Thay vào đó, bạn mua “chứng chỉ quỹ”, tương đương với phần vốn bạn sở hữu trong quỹ. Giá trị tài sản của bạn sẽ tăng hoặc giảm theo hiệu suất hoạt động của quỹ.
Điểm khác biệt lớn giữa quỹ mở và quỹ đóng là:
- Quỹ mở: bạn có thể mua hoặc bán chứng chỉ quỹ bất kỳ lúc nào, rất linh hoạt.
- Quỹ đóng: chỉ có thể mua trong thời gian phát hành ban đầu, muốn rút tiền thì phải chờ quỹ đáo hạn hoặc bán trên sàn giao dịch.
Tóm lại, quỹ mở là một giải pháp đầu tư phù hợp với người mới bắt đầu, không có nhiều thời gian nhưng vẫn muốn tăng trưởng tài sản.
Cách hoạt động của quỹ mở
Hiểu đơn giản, quỹ mở hoạt động như sau:
- Bạn góp vốn vào quỹ bằng cách mua chứng chỉ quỹ.
- Công ty quản lý quỹ sẽ gom toàn bộ số vốn từ nhiều nhà đầu tư để tạo thành một “rổ tiền”.
- Đội ngũ chuyên gia đầu tư sẽ thay bạn phân tích thị trường, chọn tài sản phù hợp (cổ phiếu, trái phiếu, tiền gửi…), và phân bổ vốn sao cho tối ưu nhất.
- Lợi nhuận của quỹ đến từ lãi trái phiếu, cổ tức hoặc tăng giá cổ phiếu, sau đó được phân bổ cho từng nhà đầu tư theo tỷ lệ góp vốn.
- Bạn có thể bán lại chứng chỉ quỹ bất kỳ lúc nào nếu cần rút tiền, thông qua nền tảng đầu tư của công ty quản lý quỹ.
Toàn bộ quá trình đầu tư – phân tích – quản lý rủi ro đều do chuyên gia đảm nhiệm. Bạn chỉ cần theo dõi hiệu suất quỹ định kỳ và có thể đầu tư định kỳ mỗi tháng như một hình thức tích lũy dài hạn.
2. Ưu điểm của quỹ mở
Đầu tư quỹ mở có những ưu và nhược điểm sau:
- Dễ tiếp cận: Bạn có thể bắt đầu đầu tư với số vốn rất nhỏ, chỉ từ 100.000 đồng.
- Đơn giản, không cần kiến thức chuyên sâu: Thay vì phải tự phân tích thị trường, chọn cổ phiếu, bạn chỉ cần chọn quỹ phù hợp với mục tiêu đầu tư. Việc còn lại sẽ do các chuyên gia tài chính chuyên nghiệp thực hiện.
- Tính thanh khoản cao: Nhà đầu tư có thể rút vốn (bán lại chứng chỉ quỹ) bất kỳ lúc nào trong ngày làm việc, không bị “giam vốn” như gửi tiết kiệm kỳ hạn hay mua bất động sản.
- Đa dạng hóa danh mục: Quỹ mở thường phân bổ vốn vào nhiều tài sản khác nhau như cổ phiếu, trái phiếu, tiền gửi… giúp giảm rủi ro so với việc tự đầu tư một mã cổ phiếu riêng lẻ.
- Phù hợp để tích lũy dài hạn: Bạn có thể đầu tư định kỳ mỗi tháng như một hình thức tiết kiệm nâng cao, tận dụng hiệu ứng lãi kép và tính đều đặn theo thời gian.
3. Rủi ro của quỹ mở
Rủi ro khi đầu tư vào quỹ mở là gì?
- Không đảm bảo lợi nhuận: Giá trị chứng chỉ quỹ có thể tăng hoặc giảm tùy thuộc vào diễn biến của thị trường và hiệu suất đầu tư của quỹ. Đây không phải là hình thức “cam kết sinh lời”.
- Bị ảnh hưởng bởi thị trường: Dù có đội ngũ chuyên gia quản lý, giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ vẫn có thể biến động theo xu hướng chung của thị trường tài chính.
- Có phí quản lý: Thông thường, các quỹ mở sẽ thu phí quản lý khoảng 1–2% mỗi năm, được trừ trực tiếp vào hiệu suất đầu tư. Đây là chi phí cho dịch vụ quản lý chuyên nghiệp.
- Cần lựa chọn quỹ phù hợp: Không phải quỹ mở nào cũng giống nhau. Nếu chọn quỹ cổ phiếu trong khi bạn cần sự ổn định, hoặc ngược lại chọn quỹ trái phiếu nhưng kỳ vọng lợi nhuận cao, bạn có thể thất vọng vì kết quả không như kỳ vọng.
4. Ai nên đầu tư vào quỹ mở
- Người mới bắt đầu tìm hiểu đầu tư, chưa có nhiều kiến thức và kinh nghiệm về chứng khoán hoặc tài chính cá nhân.
- Người bận rộn, không có thời gian theo dõi thị trường mỗi ngày nhưng vẫn muốn tích lũy tài sản hiệu quả.
- Người có mục tiêu tiết kiệm – đầu tư trong trung và dài hạn như mua nhà, cưới hỏi, cho con đi học hoặc nghỉ hưu.
- Người muốn đa dạng hóa danh mục đầu tư bên cạnh các kênh khác như gửi tiết kiệm, vàng, bất động sản.
5. Hướng dẫn cách đầu tư vào quỹ mở
Sau khi biết quỹ mở là gì và nếu bạn thấy quỹ mở phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của mình, thì việc bắt đầu đầu tư là hoàn toàn đơn giản. Dưới đây là các bước cơ bản để bạn có thể tự tin tham gia ngay cả khi chưa có nhiều kinh nghiệm:
Bước 1. Tìm hiểu và chọn công ty quản lý quỹ uy tín
Hiện nay ở Việt Nam có nhiều công ty quản lý quỹ được cấp phép và có sản phẩm quỹ mở đa dạng như:
- VinaCapital (VFM)
- Dragon Capital
- SSIAM (SSI)
- Techcom Capital (TCBS)
- MBS, Mirae Asset, VNDirect, v.v.
Bạn nên ưu tiên các công ty:
- Có thương hiệu uy tín, lâu năm
- Có ứng dụng hoặc website dễ sử dụng
- Có thông tin minh bạch, đầy đủ báo cáo hoạt động quỹ
Bước 2. Chọn quỹ phù hợp với mục tiêu cá nhân
Mỗi quỹ có chiến lược đầu tư khác nhau:
- Quỹ cổ phiếu: lợi nhuận cao nhưng rủi ro lớn hơn, phù hợp với mục tiêu dài hạn
- Quỹ trái phiếu: ổn định, rủi ro thấp, phù hợp cho người ưu tiên an toàn
- Quỹ cân bằng: kết hợp cả cổ phiếu và trái phiếu, phù hợp nếu bạn muốn đầu tư an toàn nhưng vẫn có tăng trưởng
Nếu bạn còn phân vân, có thể chọn quỹ cân bằng hoặc trái phiếu để bắt đầu trước.
Bước 3. Mở tài khoản đầu tư
Hiện nay, hầu hết các công ty cho phép bạn mở tài khoản trực tuyến 100% thông qua app hoặc website.
Chỉ cần:
- Căn cước công dân (chụp ảnh xác thực eKYC)
- Điền thông tin cá nhân
- Tạo tài khoản và đăng nhập
Sau khi xác thực thành công, bạn có thể nạp tiền và bắt đầu mua chứng chỉ quỹ.
Bước 4. Nạp tiền và đặt lệnh mua chứng chỉ quỹ
Việc nạp tiền có thể thực hiện thông qua chuyển khoản ngân hàng vào tài khoản đầu tư của bạn. Sau khi có tiền, bạn chỉ cần:
- Chọn tên quỹ muốn đầu tư
- Nhập số tiền (thường tối thiểu từ 100.000đ)
- Đặt lệnh mua → xác nhận
Trong vòng 1–2 ngày làm việc, bạn sẽ nhận được chứng chỉ quỹ vào tài khoản.
Bước 5. Theo dõi hiệu suất và đầu tư định kỳ
Bạn có thể kiểm tra hiệu quả hoạt động của quỹ thông qua:
- Ứng dụng đầu tư
- Báo cáo NAV (giá trị tài sản ròng) được cập nhật hằng ngày
- Báo cáo tháng/quý của công ty quản lý quỹ
Để tối ưu hóa lợi nhuận, hãy duy trì đầu tư định kỳ mỗi tháng. Đây là phương pháp tích lũy bền vững và giúp giảm thiểu rủi ro thị trường (theo nguyên tắc bình quân giá – DCA).
6. Kết luận
Quỹ mở không phải là “cỗ máy làm giàu nhanh chóng”, nhưng lại là kênh đầu tư an toàn – ổn định – linh hoạt nhất dành cho người mới. Bạn không cần kiến thức quá chuyên sâu, không phải dành nhiều thời gian theo dõi thị trường, mà vẫn có thể tích lũy tài sản đều đặn theo thời gian.
Hãy nhớ rằng:
- Chỉ cần vài trăm nghìn, bạn đã có thể bắt đầu đầu tư
- Đầu tư sớm và đều đặn sẽ giúp bạn tận dụng sức mạnh lãi kép
- Sự kiên trì quan trọng hơn việc cố gắng “bắt đúng thời điểm”
Nếu bạn đang loay hoay chưa biết bắt đầu từ đâu trên hành trình đầu tư, thì quỹ mở có thể chính là “cánh cổng” đầu tiên – đơn giản mà vững chắc – để bạn từng bước làm chủ tài chính cá nhân của mình.
Xem thêm: Cổ Phiếu Là Gì? Cách Đầu Tư Cổ Phiếu Dành Cho Người Mới